LHOMOND: “DE VIRIS ILLUSTRIBUS URBIS ROMAE”  

XII. LA CONQUISTA DE ITALIA MERIDIONAL

29. Un arma temible al servicio de Pirro: los elefantes:

     1. Tarentinis bellum illatum est, quod Romanorum legatis iniuriam fecerant. 2. Tarentinis vero auxilium praebuit Pyrrhus, rex Epirotarum. 3. P. Valerius Laevinus consul contra Pyrrhum missus est. 4. Qui aliquos regis milites cepit iussitque eos, per castra Romana ductos, salvos dimitti. 5. Id fecit ut Pyrrhum de Romanorum opibus monerent. 6. Commissa pugna, rex elephantos adversus Romanorum aciem egit. 7. Tum proelii fortuna mutata est. 8. Nova species tam ingentium animalium milites commovit. 9. Equi quoque territi excutiebant equites aut eos secum in fugam rapiebant. 10. Nox tandem proelio finem fecit.

30. La embajada de Cineas:

     1. Deinde Pyrrhus magnis itineribus ad urbem Romam contendit. 2. Tunc Romam misit Cineam legatum ut pacem aequis condicionibus proponeret. 3. Cineas, in curiam ductus, senatoribus suasit ut cum Pyrrho, humano rege atque amico populi Romani, pacem facerent. 4. Tum Ap. Claudius, senex et caecus, lectica in curiam vectus, monuit Romanos ne Cineae verbis crederent. 5. Itaque senatores, gravissima illa oratione moti, hoc responderunt: 6. “Pyrrhus ex Italia exeat! Si e patria nostra exierit, tum pacem cum eo faciemus.” 7. Quae superba verba Cineae admirationem moverunt. 8. Qui, a Pyrrho de Roma et de senatu interrogatus, respondit 9. “Existimo Urbem templum esse, senatum vero consessum regum.”

31. Derrota y muerte de Pirro:

     1. Postea Curius consul adversus Pyrrhum missus est. 2. Multis iam militibus interfectis, novas copias comparavit. 3. Quibus copiis Curius Pyrrhi exercitum cecidit. 4. Quattuor elephanti cum turribus suis insignem fecerunt triumphum. 5. Victus rex in Epirum rediit. 6. Sed praesidium in urbe Tarento reliquit, ut postea bellum cum Romanis renovaret.

     7. Regis mors eos metu liberavit. 5. Pyrrhus enim, Argos oppu­gnans, ab adulescente quodam Argivo est sagitta vulneratus. 9. Adulescentis mater cum aliis mulieribus e domus tecto proelium spectabat. 10. Quae, cum videret Pyrrhum in filium suum impetum facientem, eius periculo commota, tegulam e tecto eripuit et summa vi in regis caput iecit.